Anna Maliszewska

Monografia, której autorkami są  dr Helena Anna Jędrzejczak i dr Małgorzata Osowska poświęcona jest uczeniu się przez całe życie.

Publikacja prezentuje kontekst teoretyczny uczenia się przez całe życie oraz wyniki badania terenowego przeprowadzonego w 2021 roku w czterech miastach: Krośnie, Ciechanowie, Skierniewicach i Wałczu.  Badanie empiryczne obejmowało analizę danych zastanych, wywiady jakościowe (indywidualne i grupowe) oraz spacery badawcze. W ramach wywiadów grupowych zostały także stworzone mapy lokalnych instytucji wspierających uczenie się.

Wyniki empirycznej części badania wskazują na częściowe wykorzystanie lokalnego potencjału współpracy różnorodnych instytucji w obszarze uczenia się. W dużej mierze wynika to z konwencjonalności działań i realizowania tych samych praktyk. Ograniczeniem rozszerzenia współpracy jest schematyczne postrzeganie własnych grup docelowych przez poszczególne lokalnie działające instytucje. Uczestnicy wywiadów byli generalnie przekonani, że uczenie się jest domeną dzieci, młodzieży, osób starszych oraz osób zobowiązanych do uzupełnienia lub podniesienia kwalifikacji, co być może rzutować na potencjał podejmowanej współpracy w tym obszarze. W raporcie wskazano dobre praktyki i rekomendacje w zakresie współpracy lokalnych organizacji na rzecz uczenia się przez całe życie.

Wywiady z przedstawicielami uczelni pokazały, że rozszerzanie działalności na rzecz wspierania uczenia się przez całe życie w społeczności lokalnej nie jest traktowane jako cel równoważny z innymi założeniami, jakie stawiają sobie instytucje szkolnictwa wyższego. Dodatkowo, uczelnie nie przewidują budżetów ukierunkowanych na cel wspierania uczenia się przez całe życie z tego względu ich działalność na rzecz otoczenia ma charakter incydentalny i fragmentaryczny. Barierą w rozszerzeniu aktywności na rzecz otoczenia jest także chęć utrzymania elitarnego wizerunku i częste niezrozumienie braku zainteresowania lokalnej społeczności ofertą w formule zajęć akademickich. Zidentyfikowane powyżej ograniczenia można przezwyciężyć podejmując szerszą współpracę z innymi podmiotami oraz rozszerzając myślenie o ofercie o perspektywę całego miasta.

W kontekście finansowania oferty uczenia się przez całe życie autorki raportu podkreślają niepewność i niestabilność tej oferty, które wynikają z konieczności bazowania głownie na funduszach unijnych. Często zakończenie finansowania projektu ze środków UE oznaczało zakończenie działanie, niezależnie od zainteresowania jakim się cieszyło. Niemniej, jak piszą badaczki:

„Wydaje się, że miasta obrały kierunki sprzyjające uczeniu się społeczności – mają rozeznane swoje zasoby i potencjały, cechuje ich otwarte podejście oraz widzą potrzebę nawiązywania bardziej różnorodnych relacji zarówno z instytucjami, jak i grupami mieszkańców lub nawet indywidualnymi mieszkańcami. Ich zakres działań jest bogaty i ukierunkowany na wiele typów odbiorców, co stanowi solidną podstawę dalszego rozwijania i urozmaicania i tak atrakcyjnej oferty.”

Raport dostępny jest na stronie Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.